Veerkracht bij Ontslag. Hoe veerkracht je helpt naar een betere baan

Inleiding

Hoe blijf je veerkrachtig als je je baan kwijt bent?

Ontslag of dreigend ontslag is misschien wel een van de meest stressvolle situaties die je in je werk kunt tegenkomen. Een situatie die op dit moment helaas weer heel erg actueel is door Covid-19.

Veel bedrijven moeten reorganiseren en hun medewerkers ontslaan. Bij reorganisaties worden werkomgevingen die normaal ontspannen en sociaal zijn vaak verdeeld en gespannen. Eigen belangen leid tot gedrag ten koste van anderen, kortom de omgeving wordt stressvol en de toekomst onzeker.

Hoe overleef je reorganisatie en ontslag en welke rol speelt je persoonlijke veerkracht. Wij geven je een aantal tips om je veerkracht te vergroten tijdens ontslag en hoe veerkracht je kan helpen aan een betere baan.

Wat is veerkracht ?

In grote lijnen is veerkracht het vermogen om ‘terug te veren’ bij het tegenkomen van de uitdagingen die een onvermijdelijk onderdeel van het leven zijn. De werkplek presenteert een ander scala van stressoren aan werknemers. Wat is veerkracht op de werkplek? Waarom is het eigenlijk belangrijk? Kunnen mensen toch nog veerkrachtiger worden?

Het spannende van veerkracht is dat het een vaardigheid is. Zoals elke vaardigheid, kan veerkracht worden geleerd. In dit artikel wordt veerkracht bij ontslag beschreven en worden nuttige tips gegeven over hoe jij weerbaarder kan worden op je werk tijdens een reorganisatie en of bij ontslag.

We geven je een aantal tips voor het opbouwen van veerkracht om je te helpen effectief om te gaan met moeilijke omstandigheden. Dit artikel is onderdeel van een serie van 3 artikelen over veerkracht op het werk:

Dit artikel gaat over veerkracht bij reorganisatie of ontslag en gaat over :

  • Wat maakt iemand veerkrachtig in het werk?
  • 3 tips voor het opbouwen van persoonlijke veerkracht bij ontslag.
  • Waarom is veerkracht zo belangrijk bij het vinden van een nieuwe baan?
  • 5 tips voor veerkracht bij solliciteren.

In deel 1  is het onderwerp Veerkracht in je werk. Dat kun je leren, besproken en in deel 2 Veerkracht samen met je team. Ieder artikel is los van de serie te lezen.

Wat maakt iemand veerkrachtig in het werk ?

Om te begrijpen wat veerkracht op je werk is, is het misschien wel het makkelijkste om om je heen te kijken naar wat veerkrachtige werknemers doen als ze geconfronteerd worden met tegenvallers op hun werk wat onderscheid hen van de rest. Wat doen deze medewerkers anders?

Veerkrachtige werknemers

Veerkrachtige medewerkers bouwen sterke verbindingen en relaties op met anderen (Davis Laak, 2014). Hun communicatie is effectief. Ze luisteren actief en reageren op de emoties van hun collega’s.

In positieve relaties op de werkplek zal een veerkrachtige werknemer doen wat hij kan om een andere persoon te helpen succes te behalen op de werkplek. De veerkrachtige werknemer is een teamspeler die streeft naar een win-winsituatie met zijn collega’s.

Sociale ondersteuning speelt een belangrijke rol in de veerkracht op de werkplek (Jackson, Firtko, & Edenborough, 2007). Het is nuttig om zowel persoonlijke als professionele netwerken te ontwikkelen, die een bron van begeleiding en ondersteuning kunnen zijn in tijden van stress of gewoon om een warm contact te bieden.

Veerkrachtige werknemers hebben ook contact met collega’s buiten hun eigen directe werkomgeving.  Dit geeft een ruimere blik op het eigen werk en de mogelijkheid indien er problemen ontstaan terug te vallen op deze collega’s waardoor de werknemer minder kwetsbaar is.

Veerkrachtige medewerkers koesteren de werknetwerken die ze hebben ontwikkeld en bouwen consequent vertrouwen op met anderen. Een verrassende uitkomst uit Amerikaans onderzoek naar veerkracht op de werkplek is dat veerkrachtige medewerkers de werkomgeving niet al te serieus nemen. Ze introduceren een element van ‘spel’ in hun werk, wat positieve emoties bij henzelf en hun omgeving bevorderd.

Moderne werkplekken worden zeker gekenmerkt door stress. Technologie en toegang tot het internet betekenen dat werk voor velen een constante aanwezigheid is. Veerkrachtige werknemers zorgen goed voor zichzelf, en nemen even time-out na een stressvol incident. Ze stappen er even uit om bij te komen voordat ze zich weer in de strijd mengen. Deze zelfzorg, hoe klein en onbeduidend het misschien ook lijkt helpt veerkrachtige mensen om en burn-out te voorkomen.

Een ander kenmerk van een veerkrachtige werknemer is dat het individu trouw is aan zijn ‘echte’ zelf (Davis Laak, 2014). Ze zijn authentiek en gedragen zich op een manier die in overeenstemming is met hun waarden en overtuigingen.

Wil je meer lezen over Acceptance and Commitment Training – Waarden  klik dan hier

3 tips voor het  opbouwen van persoonlijke veerkracht bij ontslag

1. Bereid je voor.

Ontslag kan ook jou overkomen. Wacht niet af tot de brief of email bij jou binnenkomt. Voorbereiding is de sleutel voor het omgaan met zoveel stressvolle situaties. Als je je mentaal voorbereid op een ‘worst-case scenario’ helpt dit om je copingstrategie te ontwikkelen.  Voorbereid zijn helpt je om het slechte nieuws sneller te verwerken en actie te nemen op je toekomst.

Maak een plan B. Het is altijd een goed idee om een back-up plan te hebben! Misschien gaat deze ronde aan jou voorbij, maar dat weet je nu niet. Zorg vast voor een up-to-date CV,  ook nuttig voor een intern sollicitatie rondje. Actualiseer je LinkedIn profiel en warm je netwerk op. Het is beter om je netwerk goed bij te houden dan alleen maar in te zetten als je zelf in de problemen bent. Hou dat in balans. Kijk dus vast wat je voor anderen kunt doen in deze moeilijke tijd.

Kijk kritisch naar jezelf. Hoe actueel zijn je opleidingen en vaardigheden. Kun je op korte termijn iets afronden en een certificaat toevoegen aan je CV of profiel? Hou je professionele ontwikkeling eens tegen het licht.

In tijden van crisis maak je even pas op de plaats met investeringen. Maak het jezelf niet moelijker en leef licht. Ga even geen lange termijn verplichtingen aan en houd jezelf flexibel. Dat vergroot je kansen straks en je houd even focus op wat echt belangrijk is.

2. Onderhoud positieve relaties op het werk

In stressvolle tijden is het beter om positief te blijven en niet mee te doen aan roddels en onnodige discussies. Het kost negatieve energie en vergroot je kansen zeker niet om te blijven.

Doe alleen mee aan constructieve gesprekken over de reorganisatie die over feiten gaan met de mensen die het kunnen weten. Toon jezelf positief betrokken en denk in mogelijkheden. Gun anderen kansen en ga professioneel met je sociale netwerk om.

Ga gewoon lekker aan het werk als je er bent. Zolang je nog niet ontslagen bent, ben je gewoon aan het werk. Het is prettig om zo lang mogelijk je best te doen en je te blijven herinneren dat dit een leuke baan is. Verspil geen negatieve energie aan iets wat er niet is.

3. Bewijs je waarde. Laat je zien.

Dit is het moment waar er kritisch gekeken wordt naar de waarde van jou en je collega’s. Wat lever jij en je team op. Ben je een waardevolle aanwinst voor het bedrijf? Hoe zijn je prestaties de afgelopen periode geweest. Kijk eens goed naar je waarde en maak een lijst van jouw pluspunten en wat je concreet oplevert voor je werkgever.

Als het een tijd is om je te profileren dan is het nu. Maak je toegevoegde waarde zichtbaar. Niet ten koste van anderen maar samen met je team. Niet overdreven want dit is Nederland hè, daar houden we er niet zo van. Maar helemaal niet is ook niet goed. Onzichtbare mensen worden niet overgeslagen bij ontslag dus laat jezelf op een professionele manier zien. Doe een stapje extra. Zet samen met je team je schouders eronder. Misschien is die reorganisatie niet meer zo hard nodig als iedereen even een stap extra zet.

Ontslag kan allerlei redenen hebben. Economisch, of maatschappelijk. Meestal door omstandigheden die buiten jouw invloedsfeer liggen. Het is goed om je bewust te blijven dat een baan niet vanzelfsprekend is en het behoud van die ene baan ook niet. Je zult tijdens je werk altijd alert moeten zijn op veranderingen en je daarop voorbereiden. Het is het beste om je goed voor te bereiden, relaties op de werkplek en in het professionele netwerk te maximaliseren en, tenslotte, hard te werken en je resultaten te laten zien.

Waarom is verkracht zo belangrijk bij het vinden van een nieuwe baan?

Solliciteren is hard werken en kost je veel energie. Je staat voor een belangrijke keuze in je werkende leven. Een keuze die voor de komende  periode grote invloed heeft op je persoonlijke leven, je financiële situatie, je gezin en je sociale omgeving. Een keuze die je weloverwogen moet maken. Terwijl je waarschijnlijk toch veel druk ervaart om het probleem snel op te lossen. En in het proces ook nog met afwijzingen moet omgaan. Dus moet je goed voor jezelf zorgen. En is veerkracht heel erg belangrijk om deze fase te overleven. Een paar tips voor deze bijzondere fase.

1. Waarden.

Waarden gaan over alles wat je belangrijk vind in het leven. In plaats van waarden kun je ook spreken van persoonlijke behoeften. Mensen die hun leven inrichten naar hun waarden, voorzien in hun behoeften en vinden voldoening in het leven. Waarden geven je een reden om door te gaan ook als het tegenzit. Of juist als het tegenzit. Leven naar je waarden vergroot je veerkracht.

Ook in je werk wil je dat je waarden terugkomen. Het is belangrijk om bij je zoektocht naar een nieuwe werkgever en baan te checken of jouw waarden met die van je potentiële werkgever overeenkomen. Voorbeelden zijn allerlei actuele onderwerpen van dit moment. Hoe worden vrouwen behandeld binnen het bedrijf, of homoseksuelen,  mensen met een andere huidskleur en culturele achtergrond. Hoe wordt er omgegaan met leeftijd in deze organisatie. Is er een transparant beloningsbeleid en hoe vrij ben je om je mening te geven? Maar ook hoe wordt erom gegaan met ambitie en succes?  Mag je de winst vieren als je dat wilt ? of vind je het juist belangrijk om de winst te delen ? Kortom het gaat er niet om politiek correct te zijn, maar om wat jij belangrijk vind en of jouw waarden overeen komen met je die van je nieuwe werkgever.

Voorop staat dat je eerst bepaalt welke waarden voor jou belangrijk zijn. Je wilt eigenlijk een basis set van jouw persoonlijke waarden paraat hebben. Als je meer wilt weten over waarden en deze matchen met je werk

Wil je meer lezen over in hoeverre jouw waarden matchen met die van je werkgever:  klik dan hier

2. Positiviteit.

Door een positieve houding aan te nemen ben je beter in staat je aan te passen aan tegenvallers en houd je beter controle over je gestelde doelen. Een positieve houding geeft je meer energie en daadkracht. Ga daadwerkelijk aan de slag met je doelen richting een nieuwe baan en negeer het negatieve. Ben je afgewezen ? Jammer ! Maar ga daar dan feitelijk mee aan de slag en vraag feedback. Schat de feedback naar waarde in en werk aan je ontwikkeling. Waren het nuttige tips. Doe er wat mee en verbeter jezelf.

3. Emotioneel inzicht.

Ontwikkel je emotionele inzicht in wat er om je heen gebeurt. Gebruik dit in sollicitatiegesprekken en processen. Heb even geen oordeel, maar observeer en analyseer. Reageer niet meteen overal op maar denk eerst na over wat er gebeurt en handel dan weloverwogen. Houd rekening met anderen, en blijf in je energie.

4. Balans.

Balans is het toverwoord. Balans tussen druk en rustig. Balans tussen werk en privé. Balans tussen complexe problemen oplossen en lekker routinematig aan de slag. Veerkrachtige mensen wisselen af. Je kunt 24/7 bezig zijn met solliciteren maar je snapt dat dat niet werkt. Stel je doelen en maak afspraken met jezelf hoeveel tijd je erin steekt. Overdrijf niet. Maar balans het en veerkracht is je beloning!

5. Reflectie.

Reflectie is een andere manier waardoor je meer veerkracht kunt opbouwen als je aan het solliciteren bent.  Reflectie zorgt voor rust. En met rust heb je een betere uitstraling op anderen. Neem een beetje afstand en creëer letterlijk een buffer tegen het effect van stress. Stel jezelf de vraag. Hoe groot is dit probleem, is het probleem er nu, heb ik invloed op het probleem. Wat kan ik wel doen, wie kan mij helpen ? en last but not least is het probleem wel zo groot? Kijk er eens wat luchtiger tegenaan, hoe belangrijk is het eigenlijk ?

Heb je de nieuwe baan gevonden?

Dat is geweldig ! Ik hoop dat de tips over veerkracht je hebben geholpen en dat je gaat genieten in je nieuwe baan. Vergeet niet de mensen te bedanken die je hebben geholpen in deze moeilijke tijd en denk nog even aan collega’s die nog worstelen. Wat kun je voor hen doen? Verlies elkaar niet uit het oog.  Blijf je netwerk goed onderhouden en blijf jezelf professioneel ontwikkelen. De wereld veranderd nog wel even verder dus dit is vast niet je laatste baan.

Veerkracht is een belangrijke vaardigheid om je te helpen om te gaan met de moeilijke momenten in je leven en je werk. Om te gaan met stress en een positieve benadering bij verandering te kiezen. Veerkracht is een onderdeel van onze ACT training (Acceptance and Commitment).  Dit artikel ging over veerkracht in je team en dat je veerkracht samen kunt leren.

Deel 1 ging over veerkracht in het werk als individu. en in deel 2  veerkracht in je team. Ieder artikel is los van de serie te lezen.

Veel succes met het oefenen van de ACT vaardigheden en veerkracht, en als je even vastloopt of hulp nodig hebt of je wilt een ACT Training volgen ben je van harte welkom, bel ons op : 085 – 7607447  of maak een afspraak via ons contact formulier, we nemen dan zo snel als mogelijk contact met je op.

Wil jij ook een ACT Training volgen, maak dan een (vrijblijvende) afspraak?